| Liczba atomów węgla | Nazwa węglowodoru | Liczba atomów węgla | Nazwa węglowodoru |
|---|---|---|---|
| 1 | metan | 11 | undekan |
| 2 | etan | 12 | dodekan |
| 3 | propan | 13 | tridekan |
| 4 | butan | 14 | tetradekan |
| 5 | pentan | 15 | pentadekan |
| 6 | heksan | 16 | heksadekan |
| 7 | heptan | 17 | heptadekan |
| 8 | oktan | 18 | oktadekan |
| 9 | nonan | 19 | nonadekan |
| 10 | dekan | 20 | ejkozan |
Alkany
- Przy nazywaniu alkanów, zacznij od wybrania najdłuższego możliwego łańcucha w całej cząsteczce. To będzie nasz główny łańcuch, zaś reszta zostanie potraktowana jako podstawniki.
- Następnie ponumeruj atomy węgla łańcucha głównego tak, żeby podstawniki miały jak najniższe numery.
- Wypisz sobie podstawniki, ile masz każdego rodzaju i przy którym węglu się znajdują.
- Następnie ustaw je w kolejności alfabetycznej i wypisz, dodając przed nazwą numer atomu węgla łańcucha głównego oraz odpowiedni przedrostek (di-, tri-, tetra- itp.) mówiący o tym, ile takich samych podstawników znajduje się w cząsteczce. Na końcu dopisz nazwę węglowodoru tworzącego łańcuch główny.
Alkeny i akiny
- Zacznij od wybrania łańcucha głównego. Będzie to najdłuższy łańcuch zawierający wiązania wielokrotne. Pozostałe odgałęzienia będą traktowane jako podstawniki.
- Ponumeruj atomy węgla tak, by wiązanie miało jak najniższy numer.
- Wypisz sobie podstawniki, ile masz każdego rodzaju i przy którym węglu się znajdują.
- Następnie ustaw je w kolejności alfabetycznej i wypisz, dodając przed nazwą numer atomu węgla łańcucha głównego oraz odpowiedni przedrostek (di-, tri-, tetra- itp.) mówiący o tym, ile takich samych podstawników znajduje się w cząsteczce.
- Numer atomu węgla, przy którym leży wiązanie wielokrotne podaje się przed końcówką -en czy -yn. Jeśli wiązań wielokrotnych jest więcej, trzeba użyć liczebników, które o tym mówią (analogicznie, jak przy podstawnikach: di., tri-, tetra- itp.)
- W nazwie najpierw wymienia się końcówkę -en, a potem -yn.
Cykloalkany
- Tworzenie nazwy zaczynamy od policzenia atomów węgla w pierścieniu i dodaniu przedrostka cyklo- do odpowiedniej nazwy alkanu.
- Następnie numerujemy atomy węgla tak, by podstawniki miały jak najniższe numery. Pozostałe zasady nazewnictwa są takie same, jak przy alkanach.
Areny
- Wiele związków spośród arenów posiada swoje nazwy zwyczajowe (jak benzen czy toluen), o których należy pamiętać.
- Jeśli są dwa podstawniki, zamiast numerów używa się określeń orto-, meta- i para-.
- Pamiętaj też o numeracji naftalenu.
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz